Ειδικότητα Γραφικών Τεχνών

 Η ειδικότητα γραφικών τεχνών

 Από τις πρώτες ειδικότητες που προγραμματίστηκαν και υλοποιήθηκαν από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο το 1999, ήταν η κατεύθυνση των Γραφικών Τεχνών, του Σχεδιασμού Εσωτερικών Χώρων και της Συντήρησης Έργων Τέχνης και Αποκατάστασης.

Θεωρήθηκε ότι χρειαζόταν μια αναθεώρηση και συγχρόνως αναβάθμιση του περιεχομένου των προγραμμάτων σπουδών αυτών των κατευθύνσεων, τόσο σε επίπεδο τεχνολογικό, όσο και σε επίπεδο αισθητικής καλλιέργειας των μαθητών. Έτσι πια, η εκπαίδευση δεν βασίζεται στην μετάδοση κυρίως των πρακτικών γνώσεων από έναν μάστορα στον βοηθό του, αλλά εφ’ όσον διαλέξει τον τομέα Γραφικών Τεχνών ακολουθώντας και θεωρητικές γνώσεις να γνωρίσει όλη την παραγωγική διαδικασία για την επίτευξη ενός έργου.

Ο χώρος των Γραφικών Τεχνών περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων και την συνεργασία πολλών ειδικοτήτων όπως των Γραφιστών, των Φωτογράφων, των Τεχνολόγων Γραφικών Τεχνών, των Τυπογράφων, των Βιβλιοδετών και άλλων. Οι ειδικότητες αυτές έχουν σαν αντικείμενο τους, κάθε μορφή έντυπης ή ηλεκτρονικής εικόνας ή κειμένου που σκοπό έχει να προωθήσει καλύτερα υλικά ή πνευματικά αγαθά της καταναλωτικής μας κοινωνίας.

Προφίλ επαγγελμάτων γραφικών τεχνών

Γραφίστας (Graphic Designer)

Ο Γραφίστας είναι ο εικαστικός καλλιτέχνης των εφαρμοσμένων τεχνών, ο δημιουργός της – έντυπης κυρίως, – οπτικής επικοινωνίας που είναι πολύ σημαντική στην εποχή μας. Συνηθίζουμε να λέμε «μια εικόνα, χίλιες λέξεις».
Ο Γραφίστας σχεδιάζει κάθε τι που βλέπουμε τυπωμένο γύρω μας. Αφίσες διαφημιστικές και ενημερωτικές, κάθε λογής φυλλάδια, εφημερίδες και περιοδικά, εξώφυλλα βιβλίων και δίσκων, σήματα και λογότυπα εταιρειών και προϊόντων, χαρτιά περιτυλίγματος, συσκευασίες, σήμανση εσωτερικών και εξωτερικών χώρων, κάθε είδους διαφημιστικές καταχωρήσεις, όλα είναι έργα του γραφίστα.
Με την εξάπλωση των σχεδιαστικών προγραμμάτων στον Η/Υ προκάλεσε επανάσταση στην αγορά εργασίας, τόσο στην αγορά της γραφιστικής και την τυπογραφία όσο και στο χώρο της οπτικής επικοινωνίας γενικότερα.
Ακολουθώντας την εξέλιξη της εποχής μας, ο γραφίστας είναι και ο αποκαλούμενος web designer.

Τεχνολόγος Γραφικών Τεχνών

Το περιεχόμενο της Τεχνολογίας Γραφικών Τεχνών, καλύπτει το γνωστικό αντικείμενο της μελέτης, του σχεδιασμού, της επιμέλειας της έκδοσης, και της παραγωγής εντύπων-αντιτύπων κάθε είδους και μορφής, με την εφαρμογή ειδικευμένων επιστημονικών και τεχνολογικών γνώσεων, δεδομένων και δεξιοτήτων. Ο Τυπογράφος ή Τεχνολόγος Γραφικών Τεχνών είναι ο επαγγελματίας που αναλαμβάνει όλη τη διαδικασία εκτύπωσης του χαρτιού κυρίως με τη μέθοδο Λιθογραφίας – Offset σύμφωνα με τη μακέτα. Οι γνώσεις του σύγχρονου τυπογράφου καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων και δεξιοτήτων που σχετίζονται με την τεχνολογία εκτυπώσεων, την παραγωγή και το σχεδιασμό εντύπου, την τεχνολογία υλικών, τις νέες ψηφιακές τεχνολογίες, τη συντήρηση μηχανών και την κοστολόγηση.

Animation & Multimedia

Η επεξεργασία και κίνηση της εικόνας (animation) που γίνεται, πλέον, με χρήση προηγμένων συστημάτων ηλεκτρονικών υπολογιστών έχει απεριόριστες δυνατότητες και η πρόκληση των αισθήσεων γίνεται από τους τηλεοπτικούς σταθμούς με συναρπαστικό τρόπο. Η μεγάλη αυτή πρόοδος στην τεχνολογία της εικόνας δημιούργησε τη νέα ειδικότητα στο χώρο των multimedia (πολυμέσα). Η ειδικότητα αυτή αφορά τη δημιουργία, επεξεργασία και κίνηση της εικόνας. Είτε πρόκειται για εικόνα πραγματική, την οποία επεξεργαζόμαστε με Η/Υ και την κινούμε όπως θέλουμε, είτε πρόκειται για εικόνα τελείως φανταστική που έχουμε κατασκευάσει στον Η/Υ.
Οι δυνατότητες της τεχνολογίας είναι πλέον πολύ μεγάλες με αποτέλεσμα η πιο τολμηρή φαντασία ενός δημιουργού να γίνεται πραγματικότητα.
Ο δημιουργός των ηλεκτρονικών μέσων πρέπει να έχει πλούσια εικαστική παιδεία, ανεπτυγμένη αισθητική και, παράλληλα, γνώσεις για τις δυνατότητες των προγραμμάτων animation και γνώση του χειρισμού τους στους Η/Υ.

Εικονογράφος (Illustrator)

Δημιουργός σκίτσων, γελοιογραφιών ή άλλων comics.
Η ειδικότητα του Σκιτσογράφου – Εικονογράφου ανήκει στο δημιουργικό χώρο των  Τεχνών. Έχει πολλές εφαρμογές και προεκτάσεις που καλύπτουν και την περιοχή του κινούμενου σχεδίου. Είναι ιδιαίτερα απαιτητική τόσο σε ικανότητα σχεδιασμού όσο και σε φαντασία, δημιουργικότητα και χιούμορ, ανάλογα βέβαια με τη μορφή της σκιτσογραφικής εργασίας. Αυτή μπορεί να είναι απλά εκτελεστική και αναπαραστατική ή γελοιογραφική ή να αναπτύσσει μία ιστορία με σειρά εικόνων (comics).

Βιβλιοδέτης

Η Τέχνη της Βιβλιοδεσίας έχει μακρά παράδοση στη χώρα μας και συνδέεται άρρηκτα με τη διαχρονική διατήρηση και διαφύλαξη των επιτευγμάτων του ανθρωπίνου πνεύματος.
Ο σύγχρονος Βιβλιοδέτης κατέχει όλες τις γνώσεις και τις δεξιότητες που σχετίζονται με την παραδοσιακή χειροποίητη βιβλιοδεσία, την καλλιτεχνική αλλά και την βιομηχανική βιβλιοδεσία.
Ο Τεχνικός Βιβλιοδέτης συνεργάζεται με τον εκδότη, το γραφίστα και τον τυπογράφο και δημιουργεί αριστουργήματα μέσα από την παραδοσιακή ή τη βιομηχανική παραγωγή.

Επαγγελματική αποκατάσταση – Αγορά Εργασίας ειδικότητας βιβλιοδέτη

Οι πτυχιούχοι Βιβλιοδέτες μπορούν να απασχοληθούν ως: ελεύθεροι επαγγελματίες με δική τους μονάδα καλλιτεχνικής ή βιομηχανικής βιβλιοδεσίας, στελέχη σε Βιβλιοδετεία & Βιομηχανικές Μονάδες, σύμβουλοι σε Μουσεία, Βιβλιοθήκες, Εκδοτικές εταιρίες, Δημόσιους Οργανισμούς, στελέχη σε Εκτυπωτικές Μονάδες, σύμβουλοι σε Εκδοτικές εταιρίες, Δημόσιους Οργανισμούς, Βιβλιοθήκες, Μουσεία.

Οι δυνατότητες – προοπτικές του χώρου των Εφαρμοσμένων Τεχνών μπορούν να συνοψιστούν στα εξής:  

1. Στις εκδόσεις: Βιβλία, περιοδικά, εφημερίδες .
2. Στη διαφήμιση: Αφίσα, καταχώρηση περιοδικού και εφημερίδας, σήματα επιχειρήσεων, κλπ.
3. Στην επικοινωνία: Όλα τα πρότυπα εντύπων επικοινωνίας  και συναλλαγής, μηχανογραφικά έντυπα επιχειρήσεων, σήματα, δημιουργία σταντ, κλπ.
4. Στη συσκευασία: Μελέτη και σχεδιασμός παρουσίασης όλων των βιομηχανικών προϊόντων.
5. Τηλεόραση και κινηματογράφο: Σχεδίαση των γραφιστικών έργων που βοηθούν στη καλύτερη παρουσίαση των ειδήσεων και των εκπομπών
6. Ιδιωτικός τομέας: Στις διαφημιστικές εταιρείες, στους εκδοτικούς οίκους, στις επιχειρήσεις γραφικών τεχνών και εφημερίδες όπου διαθέτουν ατελιέ, σε εργοστάσια γραφικών τεχνών, τυπογραφία, σε εταιρείες         διακόσμησης
7. Σχεδιασμός βιομηχανικών αντικειμένων
8. Σχεδιασμός ιστοσελίδων και τίτλων πολυμέσων
9. Ελεύθερος επαγγελματίας σαν καλλιτέχνης δημιουργός

Διδασκόμενα μαθήματα

Στη Β΄ τάξη του ΕΠΑΛ οι μαθητές διδάσκονται τα γενικά μαθήματα του Τομέα Εφαρμοσμένων Τεχνών

Μαθήματα Β’ Τάξης	ΩΡΕΣ / ΕΒΔ.
Ελεύθερο Σχέδιο	3 Σ
Γραμμικό Σχέδιο	3 Σ
Ιστορία της Τέχνης	2 Θ
Τεχνολογία Υλικών	1 Θ
Στοιχεία Σύνθεσης	3 Ε
Φωτογραφία	2 Ε
Εφαρμογές  Η/Υ	4 Ε
ΣΥΝΟΛΟ	18

Στη Γ΄ τάξη ΕΠΑΛ οι μαθητές διδάσκονται τα μαθήματα της ειδικότητάς τους

Μαθήματα Γ’ τάξης	ΩΡΕΣ / ΕΒΔ.
Ελεύθερο Σχέδιο – Χρώμα	3 Σ
Γραμμικό Σχέδιο – Εικονογράφηση	2 Σ
Ιστορία των Τεχνών	2 Θ
Γραφιστικές Εφαρμογές*	4 Ε
Τεχνολογία Εκτυπώσεων*	4 Ε
Γραφιστική Ηλεκτρονικών Μέσων	4 Ε
Ιστορία Γραφικών Τεχνών	2 Θ
Γραμματογραφία	2 Ε
ΣΥΝΟΛΟ	23

* Πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα ειδικότητας για πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση